Z inicjatywy Izby organizacje gospodarcze Wielkopolski przyjęły poniższe stanowisko.
Izby gospodarcze z Wielkopolski od roku 2018 wyrażają zaniepokojenie rozwiązaniami proponowanymi w ramach projektu ustawy. Także najnowsza wersja (druk sejmowy nr 985) budzi poważne wątpliwości.
W projekcie przyjęto między innymi poniższe rozwiązania:
- rozszerzenie charakteru podmiotowego ustawy deweloperskiej,
- wprowadzenie dodatkowych uprawnień kontrolnych dla banku, który prowadzi otwarty mieszkaniowy rachunek powierniczy,
- płatność ostatniej transzy środków z otwartego mieszkaniowego rachunku powierniczego na konto dewelopera dopiero po zawarciu z klientem umowy przeniesienia własności,
- znaczące wzmocnienie pozycji kupującego,
- wprowadzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego (mino że nie ma racjonalnych przesłanek do jego powołania).
Przyjęcie ustawy w proponowanym kształcie z wyżej wymienionymi rozwiązaniami doprowadzi do niepożądanych zmian na rynku mieszkaniowym. Funkcjonowanie na rynku deweloperskim będzie wymagało dysponowania przez firmy ogromnymi zasobami kapitałowymi i wysoką płynnością finansową, co pociągnie za sobą koncentrację kapitału i wyeliminowanie z rynku polskich małych i średnich deweloperów. Pozostaną wyłącznie duże firmy z kapitałem zagranicznym. W efekcie zagraniczni deweloperzy uzyskają silną (może nawet monopolistyczną) pozycję na rynku, co w konsekwencji doprowadzi do nieuzasadnionego wzrostu cen mieszkań.
Deklarujemy gotowość merytorycznej dyskusji i przedstawienia rozwiązań gwarantujących zarówno ochronę konsumentów i polskich deweloperów, jak i zapobieżenie przejęciu rynku mieszkaniowego przez obcy kapitał.
Wskazujemy, że wprowadzenie instytucji Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego spowoduje dalszy wzrost cen lokali mieszkalnych, bowiem deweloperzy nie zrezygnują ze swojej marży, a koszt zostanie przerzucony na klienta kupującego lokal. Podkreślenia wymaga fakt, że Polska mierzy się z poważnym problemem w dostępie do lokali mieszkalnych (z danych GUS wynika, że przypada w Polsce ok. 386 mieszkań na 1 000 mieszkańców. Dla porównania wskaźnik ten wynosi w Niemczech 509 mieszkań na 1 000 mieszkańców, na Węgrzech – 456, w Czechach – 455). Dalszy wzrost cen lokali mieszkalnych spowoduje zwiększenie deficytu mieszkaniowego. Zgodnie z obecnie obowiązującym Narodowym Programem Mieszkaniowym priorytetem państwa jest zwiększenie dostępu do mieszkań, co w naszej ocenie zostanie znacząco utrudnione poprzez przyjęcie ustawy w proponowanym kształcie.
Uważamy, że uchwalenie przez Sejm przedmiotowej ustawy w obecnym kształcie doprowadzi do rezultatów całkowicie odmiennych od oczekiwanych i dlatego apelujemy o wycofanie projektu.
Sygnatariusze stanowiska:
- Wielkopolska Izba Budownictwa,
- Loża Wielkopolska BCC,
- Polska Izba Gospodarcza Importerów, Eksporterów i Kooperacji,
- Wielkopolska Izba Przemysłowo-Handlowa,
- Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa,
- Wielkopolski Klub Kapitału,
- Wielkopolski Związek Pracodawców Lewiatan,
- Związek Pracodawców RP – Wielkopolska.
Poznań, dnia 26 marca 2021 r.
Stanowisko zostało przesłane do członków Komisji Infrastruktury Sejmu, która na posiedzeniu 30 marca 2021 r. ma zadecydować o losach rządowego projektu.