4 grudnia 2024 r. wysłaliśmy do minister Agnieszki Dziemianowicz-Bąk stanowisko Izby w sprawie ustawy wymienionej w tytule.
Treść stanowiska poniżej.
Wielkopolska Izba Budownictwa jako przedstawiciel firm z branży budowlanej wyraża przekonanie, że konieczne jest przeprowadzenie merytorycznej dyskusji odnośnie do projektu ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Ogromne zaniepokojenie budzi fakt, że po konsultacjach społecznych projektu wprowadzono w nim przepisy zakazujące zatrudniania cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych. Wprowadzenie tak istotnej zmiany bez skonsultowania jej z zainteresowanym podmiotami kłóci się z zasadami państwa prawa. Tym bardziej, że jest to kwestia znacząca nie tylko dla rynku pracy, ale również polskiej gospodarki. Poza tym – co jest bardzo ważne – zakaz zatrudniania cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych, nie został poprzedzony merytoryczną analizą skutków tej zmiany dla polskiej gospodarki i polskiego rynku pracy. Uważamy, że konsekwencją zakazu będzie ograniczenie możliwości wytwórczych polskiej gospodarki (między innymi branży budowlanej) ze względu na niedostateczną podaż polskich pracowników oraz doprowadzi do wzrostu cen towarów i usług.
Nasz rynek pracy nie dysponuje wystarczającymi zasobami krajowych pracowników mogących skutecznie zastąpić cudzoziemców, którzy zostaną pozbawieni możliwości wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. W tej sytuacji problem kto wykona prace do tej pory realizowane przez cudzoziemców pozostanie nierozwiązany.
Niestety należy się spodziewać, że zakaz zatrudniania cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych może istotnie pogłębić niekorzystne zjawisko, jakim jest nielegalna praca cudzoziemców – praca bez umowy z wynagrodzeniem płatnym „pod stołem”, bez płacenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Uważamy, że poprawie sytuacji cudzoziemców na polskim rynku pracy nie powinno służyć ograniczenie możliwości świadczenia jej na podstawie umów cywilnoprawnych, tylko wprowadzenie skutecznych metod kontroli legalności pracy cudzoziemców.
Zgadzamy się ze stanowiskiem Ministerstwa, że formy zatrudnienia zarówno polskich pracowników jak i też cudzoziemców, wymagają pilnego dostosowania do realiów społeczno-gospodarczych. Podkreślamy, że działania w tym obszarze muszą uwzględnić interesy wszystkich stron – w tym również pracodawców, a także uwarunkowania wynikające z obecnej sytuacji gospodarczej. Stoimy na stanowisku, że te działania powinny zostać poprzedzone:
- dokonaniem przeglądu i zweryfikowaniem form zatrudnienia obecnie funkcjonujących w Polsce,
- szczegółowym przeanalizowaniem skutków projektowanych zmian,
- dialogiem zainteresowanych stron – Rady Ministrów, pracowników oraz pracodawców.
Popieramy wnioski sformułowane wcześniej miedzy innymi przez Ogólnopolski Konwent Agencji Pracy – to jest:
- wycofanie z projektu ustawy przepisów, które ograniczają zatrudnienie cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych,
- wprowadzenie skutecznych mechanizmów kontrolnych eliminujących z obrotu gospodarczego podmioty naruszające prawa cudzoziemców.
Jednocześnie proponujemy, aby:
- Ministerstwo podjęło dialog z przedstawicielami wszystkich zainteresowanych środowisk pracodawców oraz pracowników w przedmiocie dostosowania form zatrudnienia obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemców do obecnych realiów społeczno-gospodarczych, z uwzględnieniem stanowisk wszystkich zainteresowanych stron,
- zaproszenie przedstawicieli Ministerstwa Rozwoju i Technologii do współpracy w ramach prac wskazanych w punkcie a), ze względu na fakt, że projektowane zmiany będą miały fundamentalny wpływ na całą polską gospodarkę,
- wprowadzenie zmian w zakresie wskazanym w punkcie a) w sposób transparentny, z rocznym vacatio legis – takie rozwiązanie pozwoli przedsiębiorcom przygotować się do wprowadzanych zmian zarówno od strony organizacyjnej jak i też finansowej.
