Pan Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
Al. Ujazdowskie 1/3
00-583 Warszawa
Wielkopolska Izba Budownictwa jest organizacją samorządu gospodarczego skupiającą na zasadach dobrowolności podmioty gospodarcze zajmujące się budownictwem, usługami budowlanymi, produkcją i obrotem materiałami budowlanymi, spółdzielnie mieszkaniowe, zawodowych inwestorów, w tym zajmujących się budową domów w celu ich późniejszej odsprzedaży lub odsprzedaży znajdujących się w nich lokali oraz inne bezpośrednio lub pośrednio biorące udział w procesie budowlanym. Izba działa od 1992 roku i skupia w swoich szeregach znane i znaczące firmy z Wielkopolski i z innych regionów. Można tutaj wymienić takie firmy z Wielkopolski, jak na przykład ENVIROTECH, KRUSZGEO Wielkopolskie Kopalnie, MATBET-BETON, MAŁKOWSKI – MARTECH, deweloperzy ATANER i AGROBEX, czy też BUDOPOL-POZNAŃ specjalizujący się między innymi w budowie i rozbudowie obiektów dydaktyczno-naukowych, budowie, modernizacji, przebudowie i remontach szpitali oraz przychodni zdrowia, a spoza Wielkopolski np. ALSTAL z Bydgoszczy, jedną z największych polskich firm budowlanych, która już od 45 lat specjalizuje się w projektowaniu oraz generalnym wykonawstwie inwestycji budowlanych w bardzo szerokim zakresie (np. budownictwo sportowo-rekreacyjne, przemysłowe, mieszkaniowe, szpitali i centrów medycznych).
Jednym z ważnych celów Izby jest reprezentowanie interesów jej członków wobec różnych instytucji. I właśnie tej kwestii dotyczy wystąpienie kierowane do Pana Premiera.
Od pewnego czasu do Izby docierają niepokojące sygnały od członków związane z Polskim Ładem i z sytuacją gospodarczą w kraju.
Aktualny stan rzeczy sprawia, że przedsiębiorstwom z branży budowlanej coraz trudniej o rozwój, poprawę warunków pracy, realizację inwestycji i innowacyjność. Obawiamy się, że znacząca część podmiotów z branży budowlanej będzie miała problem z obsługą zobowiązań kredytowych, co z kolei sprawi, że pozyskiwanie środków finansowania będzie coraz trudniejsze i da negatywny efekt w postaci spowolnienia a nawet zaniechania wcześniej podjętych działań inwestycyjnych, a także ograniczenia bądź całkowitego wstrzymania nowych projektów inwestycyjnych. Na to negatywnie rzutują działania w zakresie wdrażania Polskiego Ładu, które powodują systemowe pogorszenie atmosfery inwestycyjnej oraz wprowadzają wysoki poziom niepewności w prowadzeniu działalności gospodarczej. Dodatkowo towarzyszą temu opisane niżej niepożądane zjawiska.
- Dynamiczne procesy inflacyjne – akceptacja nadmiernego osłabienia złotego i deprecjacja kursu złotówki wobec innych walut, działają proinflacyjnie w średnim horyzoncie czasowym i przekładają się na ceny importowanych dobór i surowców, co wprawdzie stymuluje eksport, ale jednocześnie przyczynia się do dalszego wzrostu cen produktów finalnych na rynku krajowym i prowadzi do wzrostu cen czynników produkcji, w tym kluczowych dla rozwoju gospodarki kosztów pracy.
W kontekście kosztów pracy celowe jest przypomnieć kwestię płacy minimalnej, która w roku 2020 została podniesiona o 16% (przy bardzo niskiej inflacji). Ta zmiana była szczególnie dotkliwa dla firm z grupy MŚP (a w tej grupie znajduje się wiele firm – członków Izby). Mimo że dla gospodarki rok 2020 był bardzo trudny, 1 stycznia 2021 roku płaca minimalna została podniesiona o dalsze 7% (przy wciąż niskiej inflacji). W początku roku 2022 płaca minimalna wzrosła ponownie o kolejne 7% (i to mimo rekordowej inflacji). - Systematyczny wzrost istniejących i wprowadzanie dodatkowych danin obciążających koszty działalności. Szczególnie dotkliwe dla przedsiębiorców są te związane z korzystaniem z wody, gospodarką odpadami, wykorzystaniem energii, ale również wzrostem akcyzy. Tymczasem wprowadzane doraźnie działania z tarczy antyinflacyjnej pomijają przedsiębiorców, których dodatkowe daniny dotyczą, a które wymuszają podwyższanie cen produktów i usług.
- Wzrost niepewności w gospodarce (w tym również niepewności co do przyszłego kształtu otoczenia prawno-gospodarczego) – wzrost ryzyka w tym zakresie powoduje zwiększenie kosztów finansowania, zwłaszcza długoterminowego finansowania inwestycyjnego i dodatkowo podwyższa koszty pozyskiwania przez przedsiębiorców zabezpieczeń niezbędnych w obrocie gospodarczym.
- Wzrost kosztów związany z rosnącym stopniem skomplikowania otoczenia prawno-gospodarczego przedsiębiorstw – wysoce skomplikowane otoczenie prawno-gospodarcze sprawia, że następuje znaczący wzrost wydatków na obsługę księgową i prawną przedsiębiorstw oraz wzrost kosztów gromadzenia i przetwarzania dokumentacji.
Należy podkreślić, że dla małych i średnich przedsiębiorstw budowlanych w perspektywie tu i teraz ogromny problem stanowi podwyżka cen nośników energii. Tak na przykład na temat podwyżki cen gazu pisze jedna z firm członkowskich w piśmie kierowanym do Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA „Podwyżka o kilkaset procent jest niczym nieusprawiedliwiona i nieuzasadniona w tak krótkim czasie, zważywszy na fakt, że wydobycie krajowe gazu pokrywa 50% potrzeb krajowych. Odbieramy ją jako próbę zniszczenia przedsiębiorstw. Inflacja w Polsce jest na poziomie 10% i jeżeli nałożą Państwo na nas, małych i średnich przedsiębiorców, obciążenia na dostawę gazu do naszych firm na poziomie kilkuset procent, to my tych kosztów nie jesteśmy w stanie przełożyć na naszych kontrahentów. W efekcie, spowodują Państwo masowy upadek firm, które stale zasilają budżet państwa w postaci obłożenia naszych działalności wieloma podatkami. My, przedsiębiorcy – odbiorcy gazu, nie możemy ponosić nieuzasadnionych dodatkowych kosztów wynikających tylko z nieudolności rządzących”.
Wyżej przedstawione rozumowanie oraz sygnały napływające od członków Izby prowadzą do sformułowania poniższych wniosków, które kierujemy do Pana Premiera jako osoby, która jest kompetentna i ma siłę sprawczą w zakresie ich wdrożenia.
Apelujemy o zaprzestanie podnoszenia podatków i danin obciążających przedsiębiorców. Powinna być utrzymana dotychczasowa relacja dochodów państwa do PKB, w żadnym razie nie powinna być zwiększana.
Uznajemy za pilną i ważną konieczność zaniechania dalszego komplikowania przepisów obowiązujących przedsiębiorców drogą tworzenia coraz to nowych aktów prawnych. Przy tworzeniu przepisów muszą być przestrzegane poniższe wymogi:
- warunkiem niezbędnym, który musi być spełniony, aby można było wprowadzić nowy przepis, jest wykazanie, że jego wprowadzenie będzie się wiązało z wycofaniem dwu dotychczas obowiązujących przepisów,
- nowe przepisy dotyczące gospodarki nie mogą być wprowadzane w ciągu roku obrachunkowego, tylko najwcześniej od następnego roku obrachunkowego, a przepisy szczególnie skomplikowane muszą mieć stosowne vacatio legis (ta kwestia będzie jeszcze poruszona w dalszej części wystąpienia),
- nowe przepisy dotyczące gospodarki nie powinny być zgłaszane jako projekty poselskie, aby można było uniknąć konsultacji z podmiotami, których te przepisy będą dotyczyć.
Wróćmy teraz do odpowiednio długiego vacatio legis w przypadku skomplikowanych przepisów. Członkowie Izby uważają, że takie szczególnie skomplikowane przepisy to rozwiązania podatkowe zapisane w Polskim Ładzie. Już pierwsze dni obowiązywania przepisów podatkowych Polskiego Ładu ujawniły szereg poważnych problemów związanych z ich stosowaniem. Okazało się, że nawet podatnicy zaliczani do beneficjentów rozwiązań podatkowych zapisanych w Polskim Ładzie, do momentu rozliczenia rocznego w 2023 r., muszą ponosić zwiększone obciążenia fiskalne, a przedsiębiorcy – płatnicy podatku dochodowego – zostali z dnia na dzień obarczeni obowiązkiem podwójnego obliczania zaliczek oraz modyfikowania dopiero co zmienionych systemów księgowo-płacowych. Trzy nowelizacje ustawy wprowadzone pod koniec ubiegłego roku, zawarte w aktach prawnych niezwiązanych bezpośrednio z prawem podatkowym, nie wystarczyły do załatania luk w Polskim Ładzie – zarówno tych ujawnionych, jak i też tych, które pozostają na razie nieodkryte. Członkowie Izby obawiają się, że dotychczas ujawnione problemy to nie koniec. W najbliższym czasie przedsiębiorców budowlanych czeka między innymi obliczenie w nowym systemie i wypłata wynagrodzeń kolejnym grupom pracowników, rozliczenie pierwszych zaliczek na PIT od dochodów przedsiębiorców oraz naliczenie i odprowadzenie składki zdrowotnej na nowych zasadach. Członkowie Izby, bazując na wcześniejszym doświadczeniu, przewidują wystąpienie wielu problemów z interpretacją przepisów, także szereg pułapek i ryzyka dla podatników przy stosowaniu przepisów Polskiego Ładu.
Zdaniem członków Wielkopolskiej Izby Budownictwa, tak szerokich i daleko idących zmian w systemie podatkowym nie da się wdrożyć z sukcesem z dnia na dzień, bez odpowiedniego przygotowania zarówno podatników, jak i też administracji skarbowej (co wymaga wielu miesięcy intensywnej pracy i szkoleń). Dlatego Wielkopolska Izba Budownictwa w imieniu swoich członków apeluje do Pana Premiera o pilne przygotowanie i przedłożenie Sejmowi RP projektu zmian legislacyjnych, które pozwolą na zawieszenie stosowania przepisów podatkowych Polskiego Ładu do 1.01.2023 r. oraz przywrócenie do stosowania w roku 2022 w obrocie prawnym dotychczasowych regulacji.
Otrzymują do wiadomości:
- Pani Elżbieta Witek, Marszałek Sejmu RP,
ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa, - Pan Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP,
ul. Wiejska 6/8, 00-902 Warszawa, - Pan Wiesław Janczyk, Przewodniczący Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP,
ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa, - Pan Krzysztof Tchórzewski, Przewodniczący Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu RP,
ul. Wiejska 4/6/8, 00-902 Warszawa, - Pan Kazimierz Kleina, Przewodniczący Komisji Budżetu i Finansów Publicznych Senatu RP,
Wiejska 6, 00-902 Warszawa.
